مقدمه: سرطان ازجمله بیماریهای مزمن و غیر واگیری است که اهمیت آن، با توجّه به تغییر درروند بروز بیماریها در جهان و تأثیر شگرف روانی، اقتصادی این بیماری بر بنیان خانواده، جامعه و اجتماع بر همگان آشکار میباشد. سرطان پستان در ایران شایعترین سرطان و دومین علت مرگ ناشی از سرطان در زنان شناخته شده است. ماموگرافی به عنوان دقیقترین روش بیماریابی و تشخیص سرطان پستان در مراحل اولیه در بسیاری از کشورها بهکاربرده میشود و میتواند ضایعات غیرقابل لمس را شناسایی کرده و به تشخیص تودههای قابل لمس کمک کند.
روش: مطالعه حاضر از نوع مقطعی میباشد که روی 160 نفر از رابطین بهداشتی مراکز بهداشتی درمانی شهری شهرستان اصفهان انجامشده است. نمونهگیری به روش در دسترس صورت گرفته است. برای سنجش آگاهی در زمینه سرطان پستان و خودآزمایی پستان از پرسشنامه محقق ساخته و برای سنجش اعتقادات بهداشتی هم از پرسشنامه استانداردشده چمپیون (Champion’s Health Belief Model Scale) استفاده گردید. دادههای جمعآوری شده با نرمافزارSPSS نسخه 16 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. مشارکت افراد در این مطالعه داوطلبانه و با رضایت آگاهانه صورت گرفت.
یافتهها: در مطالعه حاضر بیشترین درصد واحدهای پژوهشی (53 درصد) در گروه سنی زیر 45 سال بودند. میانگین سنی شرکتکنندگان 52/46 سال با انحراف معیار 06/7 بود. (6/90%) 145 نفر از شرکتکنندگان تاکنون در زمینه سرطان پستان اطلاعات کسب کرده بودند که منبع کسب اطلاعات (5/62%) 100 نفر از افراد پزشک و کارکنان مراکز بهداشتی بود. در خصوص سنجش سازههای مدل در زمینه سرطان پستان و خودآزمایی پستان، (2/61%) 98 نفر از افراد دارای آگاهی متوسط، (2/76%) 122 نفر از افراد دارای حساسیت درک شده پایین، (6/65%) 105 نفر از افراد دارای شدت درک شده متوسط، (1/58%) 93 نفر از افراد دارای منافع درک شده متوسط و (8/68%) 110 نفر از افراد دارای موانع درک شده متوسط بودند.
نتیجهگیری: نتایج حاصل از مطالعه نشان داد که سطح رفتار و قصد رفتاری ماموگرافی در رابطین بهداشتی پایین میباشد. همچنین نتایج این مطالعه لزوم توجه بیشتر برنامه ریزان بهداشت و درمان کشور را به آموزش و ترویج روشهای غربالگری و برطرف نمودن موانع آشکار میسازد.
Nasiri Isfahani S, Rajabi N, Zakeri P. Predictive Factors of Mammography Based on Health Belief Model in Healthy Volunteers in Isfahan City Healthcare Centers. IJCA 2022; 1 (3) :38-45 URL: http://ijca.ir/article-1-83-fa.html
نصیری اصفهانی ساناز، رجبی ناصر، ذاکری پریسا. عوامل پیشگوییکننده انجام ماموگرافی بر اساس مدل اعتقاد بهداشتی در رابطین بهداشتی مراکز بهداشتی درمانی شهری اصفهان. نشریه مراقبت سرطان. 1401; 1 (3) :38-45